Σύμφωνα με την κυβέρνηση μάχη σε δύο μέτωπα ανοίγει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με στόχο να επιταχύνει τη μείωση του χρέους κοντά στο 120% του ΑΕΠ το 2028, αναβαθμίζοντας παράλληλα και το αξιόχρεο της χώρας στα όρια της βαθμίδας Α από ΒΒΒ- που είναι σήμερα.

Και ενώ θα περιμέναμε να ακούσουμε κάποιο καλό νέο επί του θέματος, ανακοινώθηκε ότι αναθεωρείται προς τα πάνω και μάλιστα αναδρομικά το ύψος του ελληνικού χρέους! Η Eurostat, κατ’ εφαρμογή του νέου πλαισίου κανόνων, μας επιβάλλει την ενσωμάτωση αναβαλλόμενων τόκων, το ύψος των οποίων εκτιμάται περίπου στα 12 με 12,5 δις. ευρώ.
Τον Ιούνιο του 2024 η Eurostat ζήτησε δημοσιονομικές προσαρμογές συνολικού ύψους 29,5 με 30 δισ. ευρώ, θέτοντας θέμα για τα 17,5 δισ. ευρώ των εγγυήσεων του Δημοσίου για το σχέδιο «Ηρακλής» αλλά και για τα περίπου 12 με 12,5 δισ. ευρώ από τους αναβαλλόμενους τόκους του δανείου των 96 δισ. ευρώ που πήρε η Ελλάδα από τον EFSF το 2011.
Η εγγραφή χρέους 12 με 12,5 δις ευρώ θεωρείται δεδομένη απόφαση, παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας πριν λίγους μήνες.
Αν και δεν το ομολογούν επισήμως, το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έχει επί της ουσίας αποδεχτεί για τις νέες εγγυήσεις του προγράμματος «Ηρακλής 3» που θα δοθούν για να δημιουργηθεί ο λεγόμενος πέμπτος τραπεζικός πυλώνας (Τράπεζα Αττικής – Παγκρήτια Τράπεζα), να εγγραφούν στο δημόσιο χρέος!

Πρόσθετο χρέος
Εκτιμούμε ότι είναι πιθανό να επανέλθει η Eurostat και να υποχρεωθούμε να εγγράψουμε και το πρόσθετο χρέος των εγγυήσεων του Δημοσίου για το σχέδιο «Ηρακλής» ποσού 17,5 δις ευρώ, καθώς και τις νέες εγγυήσεις ποσού 2 δις ευρώ.
Αν συμβούν μαζί όλα τα παραπάνω και εγγράψουμε τελικά πρόσθετο χρέος 31,5 με 32 δις ευρώ, τότε από την Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους στην οποία θα προβεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πιθανόν να μας τεθούν νέοι κανόνες δημοσιονομικής προσαρμογής, δηλαδή ένα νέο μνημόνιο με άλλο όνομα!
Να προσθέσουμε ότι σύμφωνα με το Δελτίο Δημοσίου Χρέους του Ιουνίου 2024 του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το Χρέος Κεντρικής Διοίκησης ανέρχεται σε 407 δις ευρώ, ενώ το Χρέος της Γενικής Κυβέρνησης σε 355,9 δις ευρώ.
Περίπου 9,1 δισ. ευρώ έχει δανειστεί από τις αγορές από την αρχή του έτους μέχρι στιγμής η χώρα μας, έχοντας καλύψει το 91%, περίπου, του δανειακού προγράμματος για το 2024.
Και ενώ το Χρέος θεριεύει, το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης περιλαμβάνει την πρόωρη αποπληρωμή δανειακών υποχρεώσεων ύψους 8 δισ. ευρώ.
Όλα τα παραπάνω δείχνουν πως στην Κυβέρνηση πραγματικά αδυνατούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του Χρέους, εθελοτυφλούν παρουσιάζοντας το μαύρο άσπρο, λαμβάνοντας μέτρα που δεν θα φέρουν κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει χτυπήσει εγκαίρως το «καμπανάκι» για να αποτραπούν ή να περιοριστούν οι κίνδυνοι. Όπως λέει, το δημόσιο χρέος πρέπει να μειώνεται όχι μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά και σε απόλυτα μεγέθη (όπως προβλέπεται να συμβεί για πρώτη φορά από το 2024, όταν θα μειωθεί στα 356 δισ. ευρώ από 357 δισ. ευρώ φέτος).
Μακροπρόθεσμα, οι κίνδυνοι βιωσιμότητας του Χρέους παραμένουν αυξημένοι. Καθώς τα δάνεια με ευνοϊκούς όρους θα αναχρηματοδοτούνται σταδιακά με όρους αγοράς, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η έκθεση της Χώρας σε δυσμενείς διαταραχές, γεγονός που προϋποθέτει τη δέσμευση μας για δημοσιονομική επαγρύπνηση.
Το κόμμα μας έχει εκφράσει εγκαίρως τον προβληματισμό του για το Δημόσιο Χρέος στην συζήτηση στη Βουλή για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ.

Βιωσιμότητα
Μεταξύ άλλων αναφέραμε ότι η Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους στην οποία θα προβαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν γνωρίζουμε με ποια κριτήρια θα γίνεται, ποια μακροοικονομικά στοιχεία θα λαμβάνονται υπόψη και ποιες ιδιαιτερότητες κάθε χώρας. Αναφέρουμε τα εξής:
• Η χώρα μας για μια δεκαετία πέρασε από μια σκληρή φάση προσαρμογής μέσω μνημονίων.
• Είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε υψηλό αμυντικό προϋπολογισμό λόγω του κινδύνου στα ανατολικά μας σύνορα.
• Δεν μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τον υποθαλάσσιο πλούτο μας, ο γείτονας μας ξεκάθαρα επιβουλεύεται την ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα μας.
• Εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις, όπως για παράδειγμα το χάσμα μεταξύ Βορρά – Νότου.
• Η Ενοποίηση δεν έχει προχωρήσει σε αρκετούς οικονομικούς τομείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως στον χρηματοπιστωτικό τομέα, για παράδειγμα οι Ελληνικές επιχειρήσεις έχουν υψηλότερο κόστος δανεισμού σε σχέση με αντίστοιχες Γερμανικές.
Κατά την γνώμη μας, για υπάρξει σοβαρή μείωση του Χρέους χρειάζονται τρία πράγματα:
1. Οικονομική ανάπτυξη με αύξηση του πραγματικού πλούτου της χώρας μας, μέσω επενδύσεων στις ΑΠΕ, στα δίκτυα ενέργειας και στην εκμετάλλευση των θαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ μας. Η αύξηση του ΑΕΠ μας θα πρέπει να υπερβαίνει σταθερά το 5% προκειμένου να μειώνεται δραστικά το χρέος μας και να πέσει κάτω από το 120% του ΑΕΠ μας μέχρι το 2028.
2. Μείωση των φορολογικών βαρών, ιδιαιτέρως του ΦΠΑ και των φόρων και των τελών που επιβάλλονται στην κατανάλωση και πλήττουν τα χαμηλά στρώματα.
3. Θα πρέπει να διεκδικήσουμε σθεναρά η Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της χώρας μας όπως τις αναλύσαμε.
Αν δεν κάνουμε τα παραπάνω, ο κίνδυνος ενός νέου μνημονίου όπως και αν ονομαστεί παραμονεύει και η απραξία μας τον κάνει όλο και πιθανότερο.
Θα είμαστε παρόντες ενθαρρύνοντας την κυβέρνηση να ενεργοποιηθεί και να υλοποιήσει τις προτάσεις μας για το καλό της χώρας μας.